Albert Einstein. Een gastbijdrage van Chris Schoneveld. Dit stukje is voor de verandering geen serieuze bijdrage over klimaatverandering maar gewoon een aardig zijpaadje met een knipoog. In mijn speurtocht naar gegevens over energieverbruik in Nederland werd ik steeds geconfronteerd met energie-eenheden die per rapport, tabel of artikel verschilden. Wordt in het ene rapport […]
Twee Russische ambassademedewerkers zijn woensdag door Italië het land uitgezet nadat een hoge Italiaanse marine-officier geheime informatie aan hen probeerde te verkopen. De officier is opgepakt.
Een militair van de Koninklijke Marine is tijdens een oefening ernstig gewond geraakt. Dat gebeurde gistermiddag tijdens een ongeluk met een quad op de Leusderheide bij Amersfoort. De militair is direct afgevoerd naar het ziekenhuis.
Defensie besteedt ook dit jaar vanwege de COVID-19-crisis digitaal aandacht aan Pasen. Geestelijk verzorgers van het Commando Luchtstrijdkrachten hebben de taak op zich genomen en onderstaande video gemaakt.
It is very encouraging to see that more and more countries in Europe are waking up to the problem, but it is high time Germany took the wake-up call seriously.
Frits Bosch verwondert zich vandaag over een interview met Kauthar Bouchallikt dat gisteren in de NRC stond. Vandaag wordt Bouchallikt geïnstalleerd als lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, maar gisteren liet ze enkele zorgelijke teksten horen omtrent de islam. Tegelijkertijd beroept ze zich ook op het feminisme. Frits: “Kauthar waar sta je nu eigenlijk …
De Nederlandse economie groeit in 2021 volgens een voorspelling van het Centraal Planbureau (CPB) met 2,2 procent. In 2022 zou de groei zelfs 3,5 procent zijn. Tegelijkertijd piekt de werkloosheid volgend jaar op 4,7 procent.
De economie herstelt dit jaar na de coronaklap voorzichtig. Maar dat gaat wel iets langzamer dan het Centraal Planbureau (CPB) eerder had voorzien: eind november rekende het nog op 2,8 procent economische groei, nu nog op 2,2 procent.
De Amerikaanse oud-president Donald Trump wordt aangeklaagd door twee agenten van de Capitool-politie, het korps dat het parlement in de hoofdstad Washington bewaakt. De politiemensen verwijten Trump dat hij de dodelijke bestorming van het parlementsgebouw in januari heeft uitgelokt.
Het Centraal Planbureau is iets voorzichtiger geworden over de groei van de economie dit jaar. In plaats van 2,8% groei komen de rekenmeesters nu uit op 2,2%. Daarbij moet worden aangetekend dat bij de vorige raming rekening werd gehouden met een grotere dip in 2020. Voor volgend jaar wordt een groei van 3,5% verwacht.
Regenmakende drone. Bron: Chinadaily. Auteur: Udo Pollmer. Vertaling: Piet van Veghel. Onderstaand artikel is met toestemming van overgenomen van eule.ev.nl. De duitstalige versie op Internet toont o.a. de drones die China gebruikt voor de manipulatie van het weer. Het wordt kouder. Op heel de wereld waren er de laatste maanden kouderecords: in Europa, […]
De Amerikaanse parlementariër Matt Gaetz (38), een Republikeins lid van het Huis van Afgevaardigden, wordt door justitie onderzocht omdat hij seks zou hebben gehad met een 17-jarige, meldt The New York Times. De fanatieke Trump-aanhanger uit Florida zou daarnaast worden verdacht van seksuele uitbuiting omdat hij het meisje zou hebben betaald om met hem mee te reizen.
De toename van geweld en agressie tegen hulpverleners is volgens demissionair minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) te wijten aan een ’veranderende samenleving’. „Je ziet een groep waarbij de normen zijn verruwd, er zijn mensen die kwaadaardig reageren richting hulpverleners.”
De Mexicaanse autoriteiten hebben twee justitiefunctionarissen in de oostelijke staat Veracruz ontslagen omdat ze de stoffelijke resten van een vermiste man in zwarte vuilniszakken aan zijn zus hadden teruggegeven. Familieleden reageerden met ontzetting op de wijze waarop is omgesprongen met de overblijfselen van de 30-jarige Eladio Aguirre Chable en noemden die „wreed, onmenselijk en vernederend.”
Nog meer slecht nieuws voor Armie Hammer. Nadat de 34-jarige acteur eerder deze maand werd beschuldigd van verkrachting en ander seksueel misbruik, zag hij al veel grote deals in rook opgaan. En daar komt nu ook nog het verlies bij van zijn rol als CIA agent Brad Reid in de film The Billion Dollar Spy. Dat meldt The Hollywood Reporter.
Maar als je wat dieper graaft, is het vrijwel steeds een soort religie. Je kunt wetenschappelijke studies vinden die tot diametraal tegengestelde conclusies komen. “Lockdowns werken prima” versus “Lockdowns werken niet”. “IFR is veel hoger dan die van griep” versus “IFR is gelijk aan die van griep”. “Mondkapjes werken wel” versus “Mondkapjes werken niet”.
Terwijl er wordt gedaan (dixit Van Dissel) alsof wat gezegd wordt een duidelijke wetenschappelijke basis heeft, is het eigenlijk niet anders dan wat je gelooft, dus een vorm van religie.
Alles wat we geleerd hebben in de afgelopen honderden jaren van de verlichting en hoe wetenschappelijke discussies zouden dienen plaats te vinden, lijkt vervangen te zijn door de primitieve religiestrijd van heel vroeger, met zelfs een nieuw soort inquisitie.
Texas als illustratie
Dit kan heel goed geïllustreerd worden met wat er de afgelopen maand is gebeurd in Texas.
De gouverneur van die staat, Greg Abott, had besloten om op 7 maart jl. alle restricties daar op te heffen. Dus de verplichting van mondmaskers en de belemmeringen van bedrijven e.d. verdwenen. Dit was zijn aankondiging op 2 maart.
Hij deed dat toen de cijfers in Texas duidelijk aan het dalen waren en het vaccineren op snelheid kwam. Op het moment van aankondiging was het 7-daagse gemiddelde van het aantal positieve gevallen in zijn staat ruim 7000. (Qua Nederlandse verhoudingen aan inwoners zou dat ongeveer 4000 per dag zijn, de cijfers die wij eind januari hadden.)
De gouverneur kreeg heel wat over hem heen. Dit zijn drie voorbeelden van zeer negatieve reacties van o.a. Dr. Fauci en president Biden over deze beslissing om Texas open te laten gaan:
Het is nu drie weken later. Alles is dus drie weken open in Texas. En wat is er inmiddels in Texas gebeurd? Op 15 maart was het 7 daags gemiddelde van het aantal positieve gevallen gedaald naar 4700. Inmiddels is het verder gedaald naar 4000. Dit is de grafiek van het verloop daar (Texas heeft 29 miljoen inwoners):
Dit is het verloop in vier zuidelijke staten, inclusief Texas.
Toen in maart 2020 de Covid-19 uitbraken ook in de VS begonnen, vond die vrijwel niet in deze staten plaats. In die staten zie je wel een duidelijk begin in de zomer en daarna zakte het weer terug om rond begin november sterk te gaan stijgen en vanaf half januari weer sterk te dalen. Het patroon is in die 4 staten vrijwel hetzelfde.
Maar in de staten rond New York zie je een duidelijk ander patroon, dat veel meer weg heeft van die we in Nederland kennen, zoals hieronder goed te zien is. In maart/april grote uitbraken, daarna een snelle daling. In het najaar een grote stijging. Alleen bij ons begon de stijging al in september en in deze staten in november. Ook hier zie je dan een daling ergens in de winter en weer een stijging in de laatste paar weken.
Deze twee verschillende patronen zijn er niet zomaar of de oorzaak van identieke maatregelen die genomen worden in de twee keer vier Amerikaanse staten. Nee dit heeft te maken met het verschil in seizoenspatronen, die te maken hebben met de locatie (breedtegraad) en het weer. Het is een hard bewijs dat de verspreiding van het virus een duidelijk seizoenseffect heeft.
Blijkbaar waren de klimatologische omstandigheden in die vier zuidelijke staten al niet meer dusdanig, dat het virus zich nog echt kon verspreiden toen het in maart 2020 in de VS zich snel verspreidde. En zien we daarom nu dit jaar in maart ook dat het virus dat snel steeg gedurende het normale griepseizoen daar, wel verder daalt.
Maar in de staten rondom New York (met het weer de afgelopen maand dat redelijkt lijkt op die van Nederland) zien we nu wel weer stijgingen en patronen zoals in Nederland. (Hoog in maart/april, laag in mei tot en met september en forse stijgingen in het najaar tot en met januari). We zien ook in die vier staten weer stijgingen in de tweede helft van maart. Dus toen het virus in maart 2020 in de VS kwam, waren de weersomstandigheden gunstig voor het virus om zich in de Noordoostelijke staten nog wel te verspreiden.
Als je met deze twee sets aan grafieken nog stelt dat er geen sprake van seizoenseffecten is bij de verspreiding van Covid-19, dan heb je het recht verspeelt dat mensen je als wetenschapper nog serieus nemen. Alleen die seizoenseffecten verschillen per regio/land.
Als je deze patronen kent en herkent, dan is de beslissing van de gouverneur van Texas gerechtvaardigd geweest om begin maart weer open te gaan. En de kritiek daarop juist niet. Natuurlijk: het is niet uit te sluiten dat in Texas de daling stagneert en nog een beperkte opleving krijgt en wat later pas verder gaat zakken, maar er zijn nu ook veel positieve effecten door de samenleving wel weer compleet open te doen.
Lessen voor Nederland
Besef dus goed dat in het Nederlandse RIVM-model amper rekening wordt gehouden met seizoenseffecten, zoals ik ook al in dit blog heb beschreven. Daarom kon Van Dissel zonder zelf in lachen uit te barsten wijzen op het risico van een hoge vierde golf in juni bij te vroeg afschalen van de maatregelen. (Hij plaatste dat keuzemoment begin mei). Het lijkt sterk op de negatieve reacties van Fauci en Biden op de versoepelingen in Texas begin maart.
De komende vijf weken zullen bij ons (en in de Noordoostelijke staten van de VS) uitwijzen op welk moment in welke mate het seizoenseffect zich zal laten gelden. Maar ik ben bang dat als die dalingen in Nederland komen, die voor het overgrote deel toegeschreven zullen worden aan de effectiviteit van de maatregelen en dus ook dan die niet versoepeld gaan worden.
Maar als die daling er is, dan hoop ik dat ons landsbestuur dezelfde keuze maakt als de gouverneur van Texas op 2 maart: laat zoveel mogelijk vrij.
Maar ik vrees het ergste. Want de tegenkrachten zullen minstens zo groot zijn als begin maart t.o.v. de besluitvorming van de gouverneur van Texas.
Ondanks de tegenkrachten, die wij ook merken, gaan we door met deze berichtgeving op basis van data-analyses. Daarvoor vragen we een kleine bijdrage.
De politie onderzoekt een harde knal die dinsdagochtend vroeg is gehoord door omwonenden van de Mieraskerk in Krimpen aan den IJssel. Volgens een politiewoordvoerder is er sprake van materiële schade aan de kerk, al is nog onbekend of het gaat om een explosief of een gerichte actie. Er zijn geen gewonden gevallen.
Foto Shutterstock. Onlangs rapporteerde de NOS: Het oplopen van overheidsschuld moet na afloop van de pandemie tot staan gebracht worden, zegt president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) bij de presentatie van het jaarverslag van de centrale bank. Maar als corona opnieuw toeslaat: “dan zou het zonde zijn om nu alsnog te […]
Een voortvluchtig lid van de Italiaanse maffia, die verdacht wordt van het smokkelen van cocaïne naar Nederland, is door Interpol aangehouden op de Dominicaanse Republiek nadat hij was ontdekt in een kookvideo op YouTube. De 53-jarige Marc Feren Claude Biart bleek al jaren te wonen in het toeristenplaatsje Boca Chica, maakte de Italiaanse politie maandag bekend.
De Amerikaanse justitie heeft maandag een nieuwe aanklacht ingediend tegen Ghislaine Maxwell, de vrouw die verdacht wordt van het ronselen van meisjes voor de Amerikaanse multimiljonair en zedendelinquent Jeffrey Epstein. Er is sprake van een vierde minderjarig slachtoffer van sekshandel.
De Amerikaanse justitie heeft een nieuwe aanklacht ingediend tegen Ghislaine Maxwell, de vrouw die naar verluidt meisjes ronselde voor de Amerikaanse multimiljonair en zedendelinquent Jeffrey Epstein. Er is sprake van een vierde minderjarig slachtoffer van sekshandel.
The German government is buying a minority stake in defense supplier Hensoldt, a company that derives from European aircraft manufacturer Airbus’ former defense and security electronics division.
Met een videoclip van de Regimentsfanfare ‘Garde Grenadiers en Jagers’ en Koorschool Haarlem is vandaag een belangrijke VN-conferentie geopend. Deze bijzondere eer volgde op het niet doorgaan van het 75-jarig jubileumconcert van de VN in New York. Dit werd vorig jaar afgelast door de coronacrisis.
De politie heeft vorige week 6.423 mensen beboet voor het overtreden van de avondklok. Dat zijn er ruim vijfhonderd meer dan de week daarvoor, toen de politie 5.906 avondklokboetes uitschreef. De politie beëindigde afgelopen weekend vijftig illegale feesten.
Gisteren stond dit artikel in NU.nl over het onderzoek dat Prof. Blocken van de TU Eindhoven in de Amsterdam Arena houdt.
Prof. Blocken doet al een aantal maanden onderzoek in de Amsterdam Arena.
Zijn conclusie na Nederland-Letland was dat ventilatie een belangrijkere rol speelde bij het verdrijven van aerosolen dan de spreiding van het publiek bij een voetbalwedstrijd.
Die conclusie werd getrokken bij een onderzoek in een vak waar het publiek zonder mondkapjes op de “oude manier” een voetbalwedstrijd bekeken. Gewoon zingend, schreeuwend en met veel bier, zoals Brocken meldde.
De cruciale rol van aerosolen
Nu is het voor mij geen onverwachte conclusie die Prof. Brocken getrokken heeft. We wisten het o.a. al van de bekerfinale in Belgrado op 11 juni 2020 waar 24.000 mensen aanwezig waren. Die alles deden wat gewoon was bij een voetbalwedstrijd, een gebeuren dat niet tot een hausse aan besmettingen leidde (hoezeer iemand als Prof. Albers dat ook wil beweren, louter om mij een hak te zetten. Hier leg ik dat uit). En ook in Nederland begin maart bij de voetbalwedstrijden in het Feyenoordstadio en bij de City-Pier-City loop in Den Haag is er geen hausse aan besmettingen ontstaan. Wel bij bijeenkomsten in die periode in besloten ruimtes zoals bij kerkdiensten en feestzalen zoals in Kessel op 5 maart.
De grote druppels zie je snel naar beneden vallen. De kleinere druppels blijven (veel) langer in de lucht.
Prof. Lohse legt daarbij uit dat zowel de mate van luchtvochtigheid/temperatuur van de omgeving als de temperatuur en de mate van luchtvochtigheid van wat uit de mond van de persoon komt, een zeer belangrijke rol spelen. Ons lichaam heeft immers een temperatuur van 37 graden. En de omgevingstemperatuur (in het filmpje genoemd “ambient temperature”) is doorgaans veel lager.
Binnenshuis, zonder ventilatie blijven die kleinere druppels dus langer hangen zeker als de mate van luchtvochtigheid laag is (zoals doorgaans in de herfst en winter het geval is bij ons). Maar buitenshuis spelen meerdere factoren een rol. Warme lucht stijgt op en als er maar enige wind is, dan vervliegen deze druppels snel.
Dus in een stadion zal dat dus doorgaans automatisch gebeuren. Maar dat kan bij geen wind en bij lage tribunedaken verder bevorderd worden door grote ventilatoren.
Het wordt nu eens tijd dat iedereen zich het volgende realiseert:
het inademen van virusdeeltjes in voldoende mate (viral dose) geeft een veel grotere kans op geïnfecteerd te worden met Covid-19, dan als je een grotere druppel van iemand in neus, mond of ogen krijgt.
de kans dat als iemand hoest of niest jij vervolgens een grotere druppel in je neus of mond krijgt is klein, maar ook dan heeft je lichaam meer manieren om je tegen die infectie te beschermen dan als het virus direct je longen in gaat.
Als de zon schijnt en er is veel UV-straling, dan worden virusdeeltjes, die in aerosolen zitten snel vernietigd.
als je een tijdje met iemand face to face spreekt en die is op dat moment besmettelijk en er is geen sprake van ventilatie of andere verdrijvingsmogelijkheden van gevaarlijke aerosolen, dan loop je risico om besmet te raken
En Mark my Words: dit is de manier waarop het overgrote deel van de besmettingen plaats vindt. Ik schat ergens tussen de 90% en 99% (en eerder aan de bovenkant dan de lage kant van deze schatting).
Besef daarbij dat men sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw beseft dat mazelen volledig via de lucht wordt verspreid. Tot dat moment heeft men die hele eeuw gedacht dat die besmetting via grotere druppels verloopt, zoals men dat nu ook zegt over Covid-19.
Het is deze cruciale misvatting over de verspreiding van Covid-19 dat, ondanks alles wat men aan maatregelen neemt, de verspreiding van het virus niet onder controle wordt gekregen. En de schuld dan legt bij ons gedrag.
Zo kunnen alle activiteiten in de buitenlucht ook nu plaats vinden
Alle aktiviteiten in de open lucht, dus ook voetbalwedstrijden met veel publiek, festivals, sportactiviteiten, en buitenfeestjes konden en kunnen plaatsvinden, mits men beseft hoe de verspreiding van het virus plaatsvindt en daar maatregelen tegen neemt:
bij windstilte en een temperatuur, waarbij de lucht blijft hangen, zorgen voor ventilatoren.
niet te lang dicht bij elkaar face to face met elkaar spreken.
opletten bij het vervoer naar een evenement toe dat men dan niet in gevaarlijke situaties komt (kijk naar de animatie van El Pais, waarin getoond wordt dat in vervoermiddelen het heel belangrijk is twee ramen open te zetten). Ook zijn CO2-meters belangrijk om vast te stellen of een ruimte/vervoermiddel voldoende geventileerd wordt.
zorgen dat bij toiletten, plekken waar men eten/drinken kan kopen of nuttigen, een veilige situatie wordt gecreëerd, zolang er sprake is in een regio waar nog veel besmettelijken zijn.
zo nodig met sneltesten mogelijke grotere risico’s afwenden of -beperkte- limieten stellen aan het aantal aanwezigen.
Er kon en kan veel meer dan men ons voorspiegelde/voorspiegelt als je maar niet denkt dat de enige manier om je te beschermen tegen virusverspreiding het houden van 1,5 meter afstand en het stuk wassen van de handen is.
Het trieste is dat als je de commentaren leest onder het artikel van nu.nl je merkt hoeveel mensen inmiddels compleet geïndoctrineerd zijn in het afgelopen jaar en elke keer als ze meerdere mensen zien die dicht bij elkaar zijn, denken dat dit automatisch een gevaarlijke situatie is.
Zolang de media de OMT leden als de belangrijkste informatiebronnen zien voor het informeren van de bevolking, zal het helaas nog wel even duren voordat we ons daaraan zullen kunnen ontworstelen met alle gevolgen van dien.
Wij zullen ons blijven inspannen voor objectieve en wetenschappelijke gefundeerde informatie bij belangrijke besluitvorming. Mede dankzij uw steun doormiddel van een kleine bijdrage.
In Abbenes (Noord-Holland) is een man om het leven gekomen als gevolg van een ruzie. Die vond maandagochtend plaats aan de Greveling in het dorp. Mogelijk werd een steekwapen gebruikt, zegt de politie. De identiteit van het slachtoffer is niet bekendgemaakt. De politie heeft een verdachte aangehouden.
Het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren ziet de mishandeling van journalisten bij kerken in Urk en Krimpen aan den IJssel van afgelopen zondag als een aantasting van de persvrijheid. De beroepsorganisatie wil met het Openbaar Ministerie (OM) en de politie praten over de terughoudendheid van de daar aanwezige agenten.
“Juist als we de smerigheid van oorlog willen indammen, moeten we ons onbehagen erover toelaten. We moeten durven praten over bloed, geweld en afgerukte ledematen.” Dit stelt universitair onderzoeker bij de Nederlandse Defensie Academie Tine Molendijk. De cultureel antropoloog reageert op de tv-uitzending over de Slag bij Chora, afgelopen dinsdag op NPO2.
Een 35-jarige man uit Urk is zondagavond laat aangehouden, meldt de politie maandag op Twitter. Hij wordt ervan verdacht zondagochtend een journalist bewust te hebben aangereden. Dit incident, en een soortgelijke aanval bij een kerk in Krimpen aan den IJssel, leidden tot veel woede in de Tweede Kamer.
Mao Zedong. Foto: Shutterstock Een bijdrage van Jeroen Hetzler. Mao Zedong, wie kent hem niet van planeconomisch gegrond wanbeleid met hongersnood voor tientallen miljoenen als gevolg. Dit krijg je als je planeconomie in praktijk brengt. Maar men blijft hardleers en in de zelfde fouten vervallen. Hier moest ik aan denken bij het lezen […]
In de Tweede Kamer is met woede en onbegrip gereageerd op de mishandeling van journalisten bij kerken op Urk en in Krimpen aan den IJssel. De 43-jarige kerkganger uit Krimpen is weer vrijgelaten. De politie zoekt naar de drie verdachten uit Urk.
In de Tweede Kamer is met woede en onbegrip gereageerd op de mishandeling van journalisten bij kerken op Urk en in Krimpen aan den IJssel. De 43-jarige kerkganger uit Krimpen is weer vrijgelaten. De politie zoekt naar de drie verdachten uit Urk.
Luchtvaartinspectie ILT signaleert in vergelijking met het aantal vluchten diverse stijgingen van serieuze voorvallen op Schiphol. Zo waren er afgelopen jaar 28 ’runway incursions’, 47 afgebroken starts in een jaar waarin het luchtverkeer sterk daalde als gevolg van corona.
De Amsterdamse driehoek van burgemeester, politie en justitie heeft, net als de afgelopen weken, een noodbevel afgekondigd voor het Museumplein en omliggend gebied. Iedereen moet het Museumplein in Amsterdam verlaten, meldt de gemeente Amsterdam zondag op Twitter.
Het geweld tegen twee journalisten door kerkgangers in Krimpen aan den IJssel en Urk op zondagochtend is onacceptabel. Dat heeft korpschef Henk van Essen gezegd in het tv-programma Buitenhof. Er is echter ook kritiek op het optreden van de politie bij de geweldsincidenten.
Bij de kerken in Urk en Krimpen aan den IJssel die zondagochtend ondanks de coronacrisis de deuren weer openden voor alle leden zijn verslaggevers aangevallen. In Krimpen aan den IJssel gaf een kerkganger bij de Mieraskerk een verslaggever van RTV Rijnmond een trap en een klap. De politie hield later daarvoor een 43-jarige man uit Krimpen aan. Bij de Sionkerk in Urk werd een verslaggever van PowNed geschopt, geslagen en bewust aangereden.
De Belgische politie heeft zaterdagavond ingegrepen na aanhoudende overlast door illegale straatraces in Antwerpen. De autoriteiten deelden honderden boetes uit en namen vier auto’s in beslag.
Het was een uiterst onrustige week in Den Haag door het nu al spaaklopen van de verkennende fase van het formatieproces. Een fluistercampagne van het CDA en de immer blunderende Kasja Ollongren hebben direct de politieke verhoudingen doen veranderen. De onrust in Den Haag zorgt ervoor dat het CDA opnieuw verliest en dat Forum voor …
De politie heeft in de nacht van zaterdag op zondag in Den Bosch een illegaal feest met zo’n zestig aanwezigen in een op straat geplaatste tent beëindigd. Twee mensen zijn aangehouden. Ook zijn 36 boetes uitgedeeld voor het overtreden van de avondklok.
Een kerkganger heeft zondagochtend een verslaggever van Rijnmond bij de Mieraskerk in Krimpen aan den IJssel geschopt en geslagen. De politie verwacht na de kerkdienst een aanhouding te verrichten.
Een kerkganger van de Mieraskerk in Krimpen aan de IJssel heeft zondag een Rotterdamse tv-verslaggever aangevallen. Dat bevestigt de politie nadat een camerajournalist van De Telegraaf het tafereel zag gebeuren. Ook in Urk ging het mis. Daar belandde een Powned-verslaggever op de motorkap.
Corona pijnigt de economie, lockdowns liet de aandelen van thuisbezorgers tot videostreamdiensten stijgen. Veel beleggingsfondsen bouwen die aankopen alweer af. Ze breiden met zicht op heropening van de economie uit in langetermijntrends met vernieuwende technologieën.
De meeste partijen moeten de verkiezingsuitslag nog volop analyseren en verwerken, maar voor het CDA incasseert nu al de ene na de andere klap. Uit de peiling van Maurice de Hond blijkt maar weer eens hoe mateloos populair Pieter Omtzigt is. Mocht Omtzigt met zijn eigen lijst hebben meegedaan aan de Kamerverkiezingen dan had hij …
De afgelopen week was er een groot webinar georganiseerd door het KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschap) met de titel “There is danger in the air”. Vele wetenschappers deden er aan mee en het ging over aerosolen.
Het was een interessant webinar, waar ik met gemengde gevoelens naar keek. Enerzijds was het een bevestiging van alles wat ik op dat vlak al ongeveer een jaar geleden concludeerde. Anderzijds kookt je bloed als je beseft hoe er door het RIVM en de Nederlandse overheid met dit onderwerp wordt omgegaan. Roel Coutinho bevestigde aan het eind van het webinar hoe vreemd het was met alle kennis, die in het webinar aan de orde kwam, dat het RIVM nog steeds beweerde dat het niet duidelijk was dat aerosolen een rol speelde bij de overdracht van het Covid-19 virus.
Ik wil u kort de hoofdlijnen van de bevindingen van dit webinar meegeven. En ook de links plaatsen naar het deel van de presentatie waar dat aan de orde komt, zodat u die presentatie (in het Engels) ook zelf kunt zien.
Eerst even een korte inleiding.
Een jaar geleden al
Precies één jaar geleden vond ik relevante informatie waarin aangetoond werd hoe groot het belang is van aerosolen bij de verspreiding van Covid-19. Dat stuk was gebaseerd op wetenschappelijke artikelen uit Japan en Amerika. Met name door dierproeven met het influenzavirus. Dankzij dierproeven kon daarbij aangetoond worden dat als de luchtvochtigheid te laag is (zoals bij ons in de herfst en de winter) het virus veel langer in de lucht blijft dan bij een wat hogere luchtvochtigheidsgraad.
Deze bevindingen werden nog versterkt door studies (o.a. van de fameuze WF.Wells, maar ook van het RIVM zelf) dat het inademen van virusdeeltjes, waardoor die dan direct de longen in gaat, een heftiger effect heeft dan als het virus via grotere druppels in de neus of mond terecht komt.
Dat was nog de fase waarin de WHO en het RIVM expliciet melden dat het virus zich niet door de lucht verspreidde (alleen bij specifieke ziekenhuishandelingen). Dit werd door de WHO breed verspreid en als Van Dissel of de leden van het OMT over aerosolen werden aangesproken, meldden ze dat die vrijwel geen rol speelden. Daarom schreef ik o.a. het artikel “de aerosolen-ontkenners”.
In die tijd kreeg ik in de Nederlandse media amper de gelegenheid om deze bevinding te communiceren. Geen krant wilde er aandacht aan besteden. Op 18 april 2020 kon ik er een keer over spreken bij Op1, maar weinigen namen het serieus. Wie dacht ik wel wat ik was? Hoe kon ik iets zeggen wat de inmiddels befaamde wetenschappers als Van Dissel, Koopmans, Voss, Bonten, en noem de OMT leden maar op, onzin vonden?
Ik ben er zeker van dat door het negeren van die aerosole transmissie grote aantal bewoners van zorginstellingen onnodig slachtoffer zijn geworden van het virus.
Zelfs toen eind juli uit onderzoek in de zorginstelling van Maassluis de aanwijzingen heel sterk waren dat de besmettingen via de lucht en het ventilatiesysteem hadden plaatsgevonden, werd onder aanvoering van Marion Koopmans heftig ontkend.
En nog steeds wordt het grote belang van aerosolen bij de verspreiding van het virus door het RIVM en het OMT als klein benoemd. Daardoor zijn de maatregelen in Nederland gericht op 1,5 meter afstand houden en handen (stuk) wassen. Met als gevolg dat veel mensen besmet zijn geraakt, die niet snappen hoe dat dan gebeurd kan zijn, want ze hielden zich toch zo goed aan de basismaatregelen?
Het recente webinar van de KNAW
Ik denk dat de volgende sessie van het OMT beter besteed kan worden om dit hele webinar aandachtig te bekijken. Om hun werk te vereenvoudigen, volgt nu in het kort de bevindingen, met een link naar dat specifieke deel van de presentatie.
A. Friedrich (Universiteit Groningen) beschreef o.a. dat een klein aantal personen een groot aantal anderen besmet. Met daarin ook een interessante animatie hoe het verspreiden van patienten over ziekenhuizen ook een bijdrage geleverd heeft bij het verspreiden van het virus.
M. Lokate, onderzoekster in Groningen: Via onderzoek is vastgesteld dat op afstand van 2 meter van Covid-19 patienten virusdeeltjes zijn aangetroffen die nog steeds besmettelijk waren. Iets wat steeds meer via wetenschappelijke studies wordt aangetoond, zoals deze uit september 2020.
H. Stone, Princeton University gaf een heel interessante lezing met veel filmpjes die ging over de verspreiding van aerosolen bij het spreken.
Dit is een fragment van een van zijn sheets:
C. Noakes, Leeds over hoe het virus zich verspreidt in de bebouwde omgeving.
Dit is een belangrijk plaatje uit haar presentatie:
D. Bonn, Amsterdam vertelde over zijn onderzoeken. En liet onder andere deze grafiek zien uit zijn artikel in The Lancet. Daaruit is op te maken hoe lang aerosolen in de lucht kunnen blijven onder ongunstige omstandigheden.
D. Lohse , Twente, over hoe lang de druppels die je uitademt in de lucht kunnen blijven hangen. Als je slechts tijd hebt voor één presentatie, dan raad ik je deze aan. Dit plaatje is heel belangrijk en geeft een beeld van hoe grote en kleine druppels zich verspreiden bij het uitademen en spreken. En hoe dat gaat bij een temperatuur van 30 graden en 10 graden.
Als je naar de video kijkt wat er gebeurt met die grote en kleine druppels, dan zie je goed hoe snel de grotere druppels op de grond vallen en hoe lang de kleinere druppels kunnen blijven zweven en hoe ver ze komen.
Herfst, Erasmus MC o.a. over de proeven met fretten.
Ten slotte was er een paneldiscussie, waar onder andere Roel Coetinho een aantal behartenswaardige opmerkingen plaatst over het gebrek aan voortschrijdend inzicht bij het RIVM.
Een belangrijk onderwerp is niet aan de orde gekomen bij het webinar. Dat uit onderzoek bij influenza al meerdere keren was gebleken dat het inademen van virusdeeltjes veel sneller leidt tot een infectie dan als de druppel in de neus komt of in de mond. (Wel een factor 20 gevaarlijker). Dat was/is de reden dat ik stel dat (net zoals met mazelen) het overgrote deel van de infecties loopt via het inademen van virusdeeltjes in plaats van grotere druppels die in je neus, mond of handen terecht komen.
Wees niet langer blind!
Als Van Dissel en de leden van het OMT dit webinar tot zich zouden nemen (en met name de presentaties van Prof. Stone en Prof. Lohse) en je beseft nog niet hoe belangrijk aerosolen zijn bij de verspreiding van Covid-19, dan wil je het gewoon niet zien. Maar dan ben je het niet waard om je erop voor te staan dat je wetenschapper bent. Want je schendt daarbij nogal wat basisregels van de wetenschap.
Besef daarbij ook dat zeker 50 jaar lang in de vorige eeuw, tot aan 1985, gedacht werd dat mazelen via grote druppels zich verspreidt. Pas rond 1985 werd breed in de wetenschap geaccepteerd dat mazelen alleen maar via de lucht gaat (aerosolen). Lees maar wat het RIVM zegt over de verspreidingsweg van mazelen (via de lucht).
Marc van Ranst (een promInente viroloog in België) die net zoveel op de Vlaamse televisie is als Ab Osterhaus op de Nederlandse, plaatste gisteren o.a. deze tweets:
Dit zijn dus de conclusies, die nu in België getrokken worden, ruim een jaar na de start van deze enorme crisis.
Ook de politici in Nederland heb ik amper over dit onderwerp gehoord (maar dus wel over het “handen wassen”). En als Minister de Jonge met Prof. Van Dissel wordt geïnterviewd (zoals afgelopen zaterdag in het AD) dan komt het onderwerp ventilatie alleen terug in het volgende fragment: ,,Kan de deur dicht”, zegt De Jonge voor het gesprek begint. ,,Of heeft iemand daar een uitgesproken ventilatiegedachte over?”, grapt hij.
Nogmaals: iedereen die dit webinar van de KNAW bekijkt, zal beseffen hoe groot het belang van aerosolen bij de verspreiding van het virus is. Plus dat men zich realiseert dat de maatregelen waar Van Dissel en Rutte c.s. steeds op hameren, niet adequaat zijn en dus mede een reden zijn waardoor veel mensen onnodig werden en worden besmet.
Steun ons werk met een (kleine) donatie. Klik hier.
Na er tientallen jaren over hebben te gezwegen, doet oud-marinier Ronald van Leeuwen een boekje open over een hachelijk avontuur in Zuid-Amerika. Als piepjonge militair belandde hij in een Venezolaanse cel op verdenking van drugssmokkel en spionage en wist hij alleen dankzij zijn militaire vaardigheden heelhuids thuis te komen.
Dr. Patrick Moore’s nieuwste boek ‘Fake Invisible Catastrophes and Threats of Doom’ (Onzichtbare nepcatastrofes en onheilsdreigingen) is een nummer 1 best-seller in twee categorieën op Amazon! Zijn boek ontleedt de paniekverhalen in de media van vandaag die gebaseerd zijn op dingen die ofwel onzichtbaar zijn, zoals CO2 en straling, of zeer afgelegen, zoals ijsberen en […]
De politie Rotterdam spreekt tegen dat de agent die melding maakte van racistische appjes van collega’s, daarna gepest is door zijn teamgenoten. Volgens NRC was er sprake van “ernstige pesterijen”, maar volgens de politie ging het om een onwelkome situatie die één avond duurde.
De politie heeft in de Amerikaanse staat Kansas een man opgepakt voor een moord die hij in 1979 zou hebben gepleegd. De cold case, waarbij een 29-jarige vrouw om het leven kwam, werd opgelost door middel van een dna-match in een databank, meldt CNN.
Nederlandse militairen in Uruzgan zijn zowel vóór als tijdens het bombardement op de Afghaanse stad en regio Chora in 2007 door bondgenoten gewaarschuwd voor het grote risico op burgerslachtoffers. Defensie sloeg die waarschuwingen echter in de wind, meldt de Volkskrant zaterdag op basis van staatsgeheime documenten. Uiteindelijk kwamen bij het bombardement zo’n vijftig tot tachtig Afghaanse burgers om. Defensie wil er niet inhoudelijk op reageren.
Een verkeersongeluk vrijdagmiddag op de Eesterweg in Doezum is vermoedelijk een opzettelijke aanrijding geweest. Een vrouw uit de aangereden auto blijkt vervolgens tegen haar wil in te zijn meegenomen door een man die ze kent. De politie neemt de zaak hoog op en spreekt van een ontvoering.
Bedenk dat D66-fractievoorzitter in de Tweede Kamer Sigrid Kaag maar één ding wil: VVD-premier Mark Rutte opzijschuiven. Daarvoor is nodig dat de coalitieverkenningen mislukken, bij voorkeur door wantrouwen tussen CDA en VVD. Rutte draagt hieraan overigens zelf toe bij, bijvoorbeeld door zijn beperking over het vetorecht voor individuele landen binnen de Europese Unie.
Mogelijk vreest hij ook de komende schandalen bij het UWV en de IND, de Nijpels-maffia, het Groningen-dossier alsmede de RIVM-vaccinatieblunders.… Verder lezen >>
Het is me al vaak opgevallen dat het RIVM/OMT, de regering en de media in Nederland amper naar het buitenland kijken, behalve om ons bang te maken als daar extreme uitbraken zijn. Maar je zou toch denken dat het model dat door het RIVM is opgesteld ook voor andere landen in onze omgeving zou moeten opgaan. Het Covid19-virus heeft toch niet een speciale Holland variant?
Mochten in andere landen duidelijke verschillen zijn, dan zou daar toch verklaringen voor gevonden moeten worden of het model moeten worden aangepast. Maar niets daarvan!
Het is interessant om de ontwikkelingen in de regio Madrid (ruim 6 miljoen inwoners) te vergelijken met die in Nederland. Dat kan goed omdat de rapportage van die regio voortreffelijk en uitgebreid is. Dit is het meest recente rapport van Madrid.
Dit is de grafiek van het aantal positieve testen in de regio Madrid sind juli 2020 met ter vergelijking de cijfers van heel Nederland. De cijfers zijn per miljoen inwoners.
Belangrijk is daarbij om het volgende te weten:
Het aantal uitgevoerde testen in relatie tot de bevolkingsgrootte verschilt in Spanje niet al te veel van Nederland (althans rondom piekmomenten).
Het percentage positieve testen vertoont een min of meer vergelijkbaar patroon als in Nederland. Gedurende de piekmomenten was het percentage positieve testen in Spanje rond de 15%. Op dit moment ligt dat percentage rond de 5%.
In Madrid verliep de verspreiding van de Britse variant iets trager dan in Nederland. Er zit ongeveer drie weken tussen. Ook was het stijgingspercentage wat trager. Inmiddels schat men dat meer dan 75% in Madrid de Britse variant betreft. Je ziet nu wel in Madrid de laatste week een beperkte stijging van het aantal positieve testen.
Het vaccinatietempo in Spanje is ongeveer net zo als in Nederland.
Met andere maatregelen dan hier
In Spanje wordt het beleid met name bepaald door regiobesturen. Stadsdelen/gemeentes uit de regio sloot men, als bepaalde waarden werden overschreden, af. De horeca is altijd open gebleven. Wel met bepaalde restricties en vroegere sluitingstijden. Sinds half februari zijn de horeca en terassen open tot 23 uur. (In de weken daarvoor was dat 21 uur en 22 uur). Dit zijn de nu geldende maatregelen (vrijwel identiek aan de maatregelen die vanaf 13 februari in Madrid golden):
De oversterftecijfers in Madrid laten zien dat er in oktober en eind januari sprake was van een oversterfte:
Als je de scenario’s en grafieken kent van het RIVM zou in Madrid in februari met de open horeca, een avondklok, die om 23 uur ingaat en open theaters en bioscopen (met 75% bezetting) de besmettings- en de opnamecijfers riant door het dak moeten zijn gegaan. Maar dat is niet het geval geweest. De cijfers zijn vanaf begin februari scherp aan het dalen!
Hoeveel bewijs moet je meer hebben dat het RIVM model niet passend is om de ontwikkelingen rondom de verspreiding van het virus goed te analyseren, noch het effect van maatregelen goed te voorspellen of te evalueren?
Doe afstand van een niet passend model!
Toch wordt al het beleid in Nederland bepaald door de verwachtingen en voorspellingen van het RIVM- model. Met allerlei grafieken op basis van het RIVM-model, werd en wordt regering en bevolking angst aangejaagd en gekneed om alle maatregelen, die bedacht werden, te accepteren. Zie de paarse lijn die leidt naar het compleet onwaarschijnlijke getal van 2300 IC opnames (begin april vorig jaar werd als maximum bereikt 1400). Ik noemde dat eerder “angstporno”.
Dit is trouwens een grafiek die Van Dissel nog maar drie weken geleden gepresenteerd heeft in het Catshuis. We zijn nu drie weken verder en terwijl de zwarte lijn aangeeft dat we nu ongeveer 900 Covid-19 patienten op de IC’s zouden hebben, is het werkelijke aantal volgens NICE rond de 650. Geen 325 meer dan tijdens de Catshuispresentatie van Van Dissel op 6 maart, maar 75!
De conclusie t.a.v. het RIVM model kan heel eenvoudig zijn: als het model niet past bij de ontwikkelingen in landen in onze regio, dan past het ook niet op de ontwikkelingen in Nederland.
Maar er lijkt een complete onwil te zijn bij de regering, politiek en media om dat te onderkennen. En blijven we maatregelen nemen, die weinig effect hebben en veel schade blijven aanrichten.
Een kleine toegift voor de geïnteresseerden over de PCR-test
Iets wat men in Madrid wel heeft gedaan en in veel andere landen niet, is het bijhouden van de Ct-waardes van de PCR-test. Als die Ct-waardes onder de 25 liggen, dan is het vrijwel zeker dat de betrokken persoon besmettelijk kan zijn voor anderen. Als die Ct-waardes boven de 30 à 35 liggen dan is de kans groot dat het een eerdere besmetting betreft en men niet meer besmettelijk is.
Er is een grafiek waarin die Ct-waardes van Madrid staan. Ik heb die gekoppeld aan het toaal aantal positieve testen.
Het is een complexe grafiek, die ik als pdf hier heb staan voor degenen die het willen zien. PDF van Ct-waardes van Madrid. Je kunt dan het volgende zien:
Op het laagste punt (begin december), toen er naar Nederlandse verhoudingen ongeveer 3000 positieve testen waren per dag, was het percentage positieve testen met een Ct-waarde van hoger dan 30, het hoogst, namelijk 63%. Toen had slechts 12% een Ct-waarde van minder dan 20.
Op het hoogste punt bij de tweede piek (eind januari 2021) was het percentage positieve testen met een Ct-waarde van hoger dan 30 weer gedaald naar 34%.
Dat percentage is weer duidelijk gaan stijgen toen de cijfers in Madrid vanaf begin februari zijn gaan dalen. In 5 weken was dat percentage weer gestegen naar 63%.
Dit is een prima bewijs dat een niet gering deel van de PCR-testen met een positieve uitslag personen betreft die besmettelijk zijn geweest, maar op dat moment niet meer. De Ct-waarde die de kritische grens lijkt te zijn is 32. Dan kun je inschatten dat het aandeel van de mensen die niet besmettelijk (meer) zijn, terwijl men wel positief getest werd, varieerde tussen 25 en 50%.
‘Het klimaat is echt heel belangrijk; en te belangrijk om te dienen als een nieuwe hobby voor financiële toezichthouders die zo nodig willen toepassen wat ze hebben gehoord op modieuze cocktailparties in Davos.’ John Cochrane (Stanford)in een deskundigen-panelvoor het Amerikaanse congres, 19 maart 2021.
President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) was vorig jaar januari inderdaad ook in Davos toen het World Economic Forum daar Covid-19 even over het hoofd zag en klimaatverandering uitriep tot het allerbelangrijkste risico voor economie en samenleving.
Zeven keer zoveel verwijzingen naar klimaat als naar inflatie
Knot droeg na terugkeer zijn 2088 medewerkers (weer 130 meer dan het jaar tevoren) op om daar volop in te springen. In het jaarverslag dat twee maanden later verscheen, spoot het aantal verwijzingen naar ‘klimaat’, ‘CO2’ en ‘duurzaam’ omhoog van 175 het jaar daarvoor naar 259.
Het nieuwe jaarverslag dat deze week uitkwam heeft dezelfde absurde nadruk: zeven keer zoveel verwijzingen naar het klimaat als naar de inflatie, een onderwerp waar DNB wél eerst-verantwoordelijk voor is, en een povere twee verwijzingen naar bitcoin en naar Brexit. Tachtig nieuwe permanente medewerkers worden geworven, onder andere om het klimaat verder te bestuderen. Naar de waarschuwing van prof. Cochrane is niet geluisterd en De Nederlandsche Bank is grondig verslaafd.
Een dubieuze rekenpartij
Dat begon vorig jaar met een kwalijke misslag. Het jaarverslag gaf een cijfer over de gevolgen voor de economie wanneer wij het broeikaseffect volledig op zijn beloop zouden laten (maar wie zou daar vóór zijn als ieder verstandig mens ziet dat het een groot probleem is?), en vermenigvuldigde de consensus van het IPCC (overgenomen door het IMF) met een factor drie.
Dit jaar bevatten de 252 verwijzingen naar het klimaat niet zo’n blunder maar verder weinig concreets, met als uitzondering dat DNB de eigen uitstoot aan CO2 heeft berekend. Door Covid-19 waren er minder reizen en minder retraites voor het personeel. Dat helpt. Maar de portefeuille staatsschuld van DNB (de ‘open markt portefeuille’ uit de monetaire theorie) was volgens een nieuwe berekening verantwoordelijk voor 904 duizend ton CO2.
Nieuwsgierig hoe dat berekend is? Een dubieuze rekenpartij, en alleen in het jaarverslag omdat DNB wil dat banken, verzekeraars en pensioenfondsen net zo’n dubieuze berekening maken voor hun bezit aan aandelen. Daarna zal DNB gaan aandringen om minder aandelen aan te houden van Shell, omdat die onderneming vervuilt.
Hier is het actuele rekenvoorbeeld voor de staatsschuld in het jaarverslag: DNB heeft 4 miljard aan Nederlandse staatsschuld in de kluis. De Nederlandse economie is in totaal ongeveer 800 miljard euro en stoot ongeveer 180 megaton CO2 uit. De 4 miljard in de kluis is ooit geleend om de economie op peil te houden, dus waarom koppelen we niet het een aan het ander en rekenen met 4/800 van de 180 megaton?
Zo berekend kan DNB beter morgen de Nederlandse staatsschuld verkopen en vervangen door Frans papier. De uitstoot uit de kluis zou dalen van 904 tot 600 duizend ton omdat Frankrijk veel kernenergie gebruikt die nauwelijks vervuilend is. We kunnen in die logica beter allemaal maar beleggen in kerncentrales, maar dat zal DNB wel niet durven concluderen.
Storm en overstroming niet riskant voor financiële sector
DNB ziet twee grote risico’s van de klimaatverandering. Eén: ‘risico’s voor de financiële sector ontstaan als gevolg van toename in schade door onder andere hitte, storm, neerslag, droogte en overstromingen’. Ik zocht een illustratie in de koersen op de beurs op 2 en 3 februari 1953, direct na de watersnoodramp van zondag 1 februari (bijna 2000 doden in Zeeland en Zuid-Holland), maar vond het tegendeel.
Op maandag 2 februari 1953 werd weinig gehandeld, het beursverslag meldt dat handelaren andere zorgen hadden, en de genoteerde koersen bleven nauwelijks hoger of lager dan de vorige dag. Op dinsdag 3 hernam de handel, en waren er wat meer stijgingen dan dalingen ter beurze.
Dat is geen verrassing. Storm en overstroming zijn afschuwelijk voor de getroffen lokaties, maar het is onwaarschijnlijk dat er risico’s uit voortvloeien voor het financiële systeem. Misschien kunnen een paar van de tachtig extra medewerkers op zoek gaan naar tegenvoorbeelden.
‘Financieel toezicht kan slechts een jaar of vijf vooruit zien’
Risico twee: ‘Door klimaatbeleid, technologische ontwikkelingen en veranderende voorkeuren van consumenten kunnen leningen aan en beleggingen in sectoren en bedrijven die veel CO2 of andere broeikasgassen uitstoten veel sneller dan verwacht minder waard worden.’ Correct, maar tot nog toe heeft het financiële systeem goed kunnen verwerken dat vervoer per paard werd vervangen door transport met de trein en later de fiets en de auto, dat stoomschepen het aflegden tegen dieselmotoren, en dat we onze huizen niet meer verwarmen met de kolenkit, zoals in mijn jeugd, maar met cv.
Echte risico’s voor het financiële systeem zijn een nieuwe, nog dodelijker pandemie zonder vaccin, een invasie door China van Taiwan of een terrorist die een vuile bom laat afgaan op Wall Street. Niets over die drie risico’s, maar wel 252 verwijzingen naar het klimaat, want dat is in de mode.
Prof. Cochrane besluit: ‘Financiële problemen in het jaar 2100 komen van beleggingen uit 2095. Financieel toezicht kan niet langer vooruit zien dan een jaar of vijf, en op die horizon is er geen klimaat-risico voor het financiële systeem.’
Hier is alleen het personeelsbestand mee geholpen
CO2 is een groot probleem, maar meer voor het milieu dan voor de economie, en vraagt om serieuze analyse, te beginnen met een analyse van kosten en baten van voorgesteld beleid. De hysterie in het jaarverslag van DNB en de dreiging om de financiële sector in een modieuze richting te dwingen helpen alleen het personeelsbestand bij DNB, en riskeren op langere termijn verlies van reputatie wanneer de modes van 2021 plaats maken voor de modes van 2030.
Net als het interessant wordt, houdt de notitie op. Enkele weken terug verscheenAcademische vrijheid in Nederland. Een begripsanalyse en richtsnoer. Hierin wijst de Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW), adviseur van de regering, op studenten die om safe spaces vragen.
Tevens gaat het over deplatforming van sprekers, in de Verenigde Staten doodnormaal, wij beginnen er net kennis mee te maken. ‘Deze discussies raken niet alleen aan de academische vrijheid van studenten, maar ook die van docenten,’ schrijft de KNAW. ‘Hoe bescherm je hun beider academische vrijheid in deze kwesties? Wat is de verantwoordelijkheid van studenten?’
We komen het niet te weten.
Het is, aldus de KNAW op pagina 47, één van de ‘actuele onderwerpen die in de nabije toekomst in ieder geval verdere aandacht verdienen.’ Anderzijds is het winst dat de roep om safe spaces en deplatforming – meer in het algemeen: politieke correctheid op de campus – tenminste expliciet genoemd worden. Ze ontbraken in een eerdere notitie door de KNAW, meer precies: het Briefadvies dat ze in 2018 uitbracht nadat VVD-Kamerlid Pieter Duisenberg zich zorgen maakte over het gebrek van diversiteit in de wetenschap.
Dat advies had een tamelijk cerebraal karakter. Het ging over mechanismen die de vrije wetenschapsbeoefening in gevaar kónden brengen. Of die mechanismen zich ook daadwerkelijk voordeden, kwamen we amper te weten. Daarbij leek de affiniteit met het onderwerp niet erg groot, in elk geval niet bij Nico Schrijver, voorzitter van de KNAW-commissie die het advies schreef. Over de vraag of de wetenschap ‘politiek homogeen’ is, zei hij tegen NRC Handelsblad (12 maart 2018): ‘Ik denk dat het allemaal niet zo relevant is.’
Serious consequences
Zo bezien betekent de nieuwste notitie vooruitgang. Weliswaar gaat het ook hierin over inclusie en sociale veiligheid, de onvermijdelijke buzzwords onder beleidsmakers. Maar ook is er aandacht voor omstreden sprekers (pagina 44 en 45), waarvan herhaaldelijk werd geprobeerd ze te weren van de campus, en ongeoorloofde bemoeienis met het onderwijs (pagina 38).
De KNAW: ‘Academische vrijheid betekent in eerste instantie dat besturen van universiteiten de verantwoordelijkheid hebben om zich niet méér te mengen in het onderzoek en onderwijs dan redelijk is met het oog op de bevordering van goede wetenschapsbeoefening. Zij dienen terughoudend te zijn, en faculteiten, afdelingen en individuele wetenschappers substantiële vrijheid te geven om hun onderwijs en onderzoek in te richten. Op hun beurt dienen facultaire besturen terughoudend te zijn in hun bemoeienissen met docenten en onderzoekers.’
Wij beperken ons tot het onderwijs. Dan blijkt die laatste opmerking geen overbodige reminder. Vorig jaar sloeg Meindert Fennema, emeritus hoogleraar politieke theorie aan de UvA, alarm. Van meerdere kanten hadden hem onrustbare signalen bereikt, schreef hij op opinie-blog Joop (7 juli 2020). ‘Een van mijn collega’s vertelde mij dat hij een advies had gekregen om een tekst van de literatuurlijst te verwijderen omdat deze een verkeerd, want ‘essentialistisch’, beeld schetste van genderverhoudingen.’
En: ‘Een oud-student vertelde mij dat de ‘Senior Diversity officer’ van de faculteit Maatschappijwetenschappen aan de UvA een docent had gesommeerd een tentamenvraag anders te formuleren. Dat gebeurde een kwartier voordat het tentamen afgenomen zou worden. Geen gehoor geven aan dit ‘verzoek’ zou ‘serious consequences’ hebben voor de betreffende docent.’
Naming-and-shaming
Terughoudendheid, zoals de KNAW die bepleit, was tenminste iets geweest. Maar of het genoeg is? De academische vrijheid mag actiever worden verdedigd, zeker in deze tijd van sociale media. Ook docenten ontkomen niet aan Twitter, deze opvolger van het houten schandblok van weleer.
Naming-and-shaming gaat nu via internet. Een verontwaardigde tweet is zo geplaatst én weer geretweet. Diverse wetenschappelijke carrières zijn op deze manier ontwricht. Zoals die van Tim Hunt, een Engelse biochemicus en Nobelprijswinnaar, enkele jaren terug. Zijn broodwinning verloor hij door een onhandige uitspraak tijdens een presentatie. Over vrouwelijke wetenschappers zei hij: ‘Of je wordt verliefd op ze, of ze worden verliefd op jou, of ze barsten in huilen uit wanneer je kritiek geeft.’
Nadat hij die woorden had uitgesproken, prees hij in alle ernst het wetenschappelijke werk van vrouwen – maar het kwaad was al geschied. Connie St. Louis, een docente wetenschapsjournalistiek, had vanuit de zaal getwitterd dat Hunt zes tot zeven minuten tekeerging tegen vrouwen in de wetenschap.
Voor de volledigheid: een andere aanwezige in de zaal, aangehaald door The Times, ervoer Hunts optreden anders. Zijn speech zou warm en grappig geweest zijn, de gewraakte passage was duidelijk een geval van ironie. Ironisch of niet, voor het verloop van de gebeurtenissen maakte dat niet meer uit. Excuses van Hunt – ‘Ik probeerde vrouwen zeker niet te vernederen’ – waren tevergeefs. University College London ontsloeg haar werknemer. Zijn kant van het verhaal hoefde ze niet te horen.
De woorden van John Stuart Mill lezen alsof hij ze gisteren opschreef in plaats van ruim 150 jaar terug. Toen al had hij in de smiezen hoe onhoudbaar de sociale druk kan worden. Uit On Liberty (1859): ‘De publieke opinie is voor iedereen even doeltreffend als de wet, behalve voor de mensen die door hun geldelijke omstandigheden niet afhankelijk zijn van de goede wil van anderen; als men het mensen onmogelijk maakt hun brood te verdienen, zou men ze net zo goed meteen in de gevangenis kunnen werpen.’
‘Zwak gedrag van #tudelft’
Daarom moet de volgende scène ons zorgen baren. Plaats van handeling is de Technische Universiteit Delft, het is in het voorjaar van 2018. Docent Herman van Bergeijk doet een poging college te geven, maar de zaal blijft rumoerig. Wat er dan gebeurt, is te controleren omdat het optreden van Van Bergeijk is vastgelegd. Hij richt zich tot een van de studenten. ‘Sst. Meneer, u zit naast een mevrouw, dus u wordt de hele tijd al afgeleid’, zegt hij. En even daarna: ‘Meneer, ik zie u praten, nog steeds. Met dat baardje, die aanstaande IS-terrorist.’
De terechtwijzing belandde in het publieke domein via Twitter. ‘Kijk hoe #TU Delft docent Herman van Bergeijk zijn racisme en seksisme klakkeloos aan eerstejaarsstudenten toont’, begon een activistische twitteraar. ‘Tevens ook lachwekkend was hoe autoritair deze docent zich gedraagt. Weet je wat zijn straf was? Een excuses geven [sic] bij zijn volgende college. Zwak gedrag van #tudelft’.
Voor alle duidelijkheid: de twitteraar zat niet in de collegezaal. Toch voelde de TU Delft zich genoodzaakt aan hem verantwoording af te leggen, ook via Twitter. De klagende activist kon tevreden zijn, aangezien Van Bergeijk níét wegkwam met louter excuses. ‘De TU Delft vindt het een ongepaste uitlating, de docent vindt dat zelf achteraf ook. Hij heeft oprechte excuses aangeboden voorafgaand aan het volgende college. Eind februari heeft hij een officiële berisping gekregen voor de uitlating. Ook mag hij dit college niet meer geven.’
Hoewel de sancties minder ver gaan dan die voor Hunt, moet ook Van Bergeijk zich vogelvrij gevoeld hebben. Mogelijk drukte hij zich onhandig uit, maar allemaal maken we weleens een uitglijder, nietwaar? En van seksisme noch racisme is sprake als hij de student een standje geeft.
Chicago Statement
Enkel de suggestie dat iemand in de eigen gelederen zich daaraan schuldig maakt, doet bestuurders kennelijk al huiveren. Liever een te krachtige reactie dan het verwijt dat je te slap optreedt, moeten ze hebben gedacht. Geen geruststellende gedachte voor de docent die plaatsneemt voor een zaal vol studenten. De meest activistische onder hen zullen zich aangemoedigd voelen om voor klokkenluider te spelen. En via social media kunnen ook activisten van buitenaf zich die rol aanmeten.
Universiteiten die hun medewerkers beter willen beschermen, hoeven niet lang te zoeken. Er ligt al een tekst waaraan ze zich kunnen committeren, het zogeheten Chicago Statement. In deze tekst spreekt de Universiteit van Chicago zich uit als voorstander van een grote vrije meningsuiting. Deze acht ze onmisbaar voor een vitale instelling.
‘Het is niet de verantwoordelijkheid van de universiteit om te proberen individuen te behoeden voor ideeën en opvattingen die hun onwelgevallig, onaangenaam of zelfs beledigend voorkomen,’ staat er in het document. In de VS dient het inmiddels als modelverklaring: andere universiteiten worden opgeroepen zich op een vergelijkbare manier uit te spreken als vriend van het vrije woord.
Laat Nederlandse instellingen dat ook doen. Daarmee hoeven ze niet te wachten op de volgende notitie van de KNAW.
Van Sebastien Valkenberg verschijnt op 27 maart zijn nieuwe boek ‘Policor in de polder. Hoe politieke correctheid Nederland dom maakt.’ Meer informatie:HIER.
